Η αντοχή και η διαβίωση σε χαμηλές θερμοκρασίες εξαρτώνται πολύ από τον μεταβολισμό του κάθε ανθρώπου, την ηλικία, την εμπειρία, τη φυσική του κατάσταση, το βαθμό ενυδάτωσης αλλά και τη συσσωρευμένη κούραση που μπορεί να έχει. Υπάρχουν φυσικά και οι εξωτερικοί παράγοντες όπως ο άνεμος, η θερμοκρασία του περιβάλλοντος, το υψόμετρο, η σχετική υγρασία, η ποιότητα του εξοπλισμού κ.α).
Με τον κατάλληλο εξοπλισμό δεν είναι και τόσο δύσκολο να διανυκτερεύσει κανείς σε κρύες θερμοκρασίες ακόμα και κάτω των μείον δέκα. Διαβάστε παρακάτω 29 συμβουλές που θεωρούμε ότι είναι χρήσιμες για τους φίλους του χειμερινού camping. Μπορεί τα περισσότερα να είναι γνωστά στους έμπειρους πεζοπόρους & ορειβάτες, αλλά είναι πάντα χρήσιμο να τα διαβάσει κανείς συγκεντρωμένα.
Επιπλέον, μια μικρή υπενθύμιση δεν έβλαψε ποτέ κανέναν!
Ξεκινάμε!
1. Μην αναπνέετε μέσα στον υπνόσακο για να ζεσταθείτε.
Η ζεστή σας ανάσα περιέχει υψηλά ποσοστά υγρασίας και παρόλο που στιγμιαία ζεσταίνει τον αέρα μέσα στον υπνόσακο του προσθέτει υγρασία. Η υγρασία αυτή μειώνει την μονωτική ικανότητα του αέρα μέσα στον υπνόσακο, με αποτέλεσμα να μειώνεται η απόδοσή του. Κρατήστε επομένως το κεφάλι σας έξω από τον υπνόσακο.
2. Χρησιμοποιήστε ένα θερμαντικό για να ζεστάνετε τον υπνόσακο.
Ρίξτε ένα θερμαντικό μέσα στον υπνόσακο για να ζεσταθείτε πιο γρήγορα. Μια άλλη χρήση των θερμαντικών είναι να τα βάλετε στα βρεγμένα παπούτσια σας το βράδυ, ώστε το πρωί να τα βρείτε στεγνά. Το ίδιο και με τις κάλτσες: βάλτε ένα θερμαντικό και από πάνω τις κάλτσες σας. Θα τις βρείτε στεγνές το πρωί. Τα θερμαντικά μιας χρήσης παράγουν για πάνω από 5 ώρες ζέστη και είναι ιδανικά για διανυκτέρευση σε κρύες θερμοκρασίες.
3. Γεμίστε με βραστό νερό το παγούρι σας για να ζεσταθείτε.
Βράστε νερό και γεμίστε το ανοξείδωτο παγούρι σας. Ακόμα και ένα απλό πλαστικό μπουκάλι νερού μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Στη συνέχεια τυλίξτε το με μια κάλτσα ή κάποιο άλλο ύφασμα και βάλτε το μέσα στον υπνόσακο για επιπλέον ζέστη. Θα σας κρατήσει ζεστό για λίγες ώρες. Μην πιείτε ή φτιάξετε καφέ/τσάι από το νερό αυτό το πρωί καθώς θα έχει άσχημη γεύση μετά το βράσιμο.
4. Αποφύγετε τα βαμβακερά ρούχα.
Επιλέξετε μόνο συνθετικά ρούχα (πολυεστερικά κυρίως) τα οποία στεγνώνουν γρήγορα αν βραχούν. Τα σύγχρονα υφάσματα αφήνουν το σώμα να αναπνεύσει και αποβάλλουν γρήγορα την υγρασία που δημιουργείται από τον ιδρώτα. Αντίθετα, τα βαμβακερά ρούχα δεν στεγνώνουν εύκολα αν βραχούν. Αν φοράτε βαμβακερά ρούχα και βραχούν βγάλτε τα αμέσως και φορέστε στεγνά συνθετικά ρούχα.
5. Έχετε έτοιμο προσάναμμα για το πρωί.
Προετοιμάστε από το βράδυ τον τρόπο και τον χώρο που θα ανάψετε τη φωτιά σας το πρωί για το πρωινό σας καφεδάκι. Το πρωί είναι ήδη αρκετά δύσκολο να βγει κανείς από τη ζεστασιά του υπνόσακου, πόσο μάλλον να ψάχνει τα απαραίτητα για να ετοιμάσει τον καφέ του. Μην ανάβετε φωτιά και μην μαγειρεύετε μέσα στη σκηνή καθώς ο κίνδυνος να λαμπαδιάσουν όλα είναι μεγάλος.
6. Μην πάτε μόνος σας.
Το χειμερινό camping εμπεριέχει κινδύνους όσο έμπειρος κι αν είναι κανείς. Απαράβατος κανόνας είναι ότι κανείς δεν ανεβαίνει στο βουνό μόνος του. Είναι συχνά τα ατυχήματα και οι αναποδιές που συμβαίνουν λόγω της απότομης αλλαγής του καιρού, της απειρίας του πεζοπόρου, της επιλογής κακού εξοπλισμού ή της έλλειψης εξοπλισμού και της έλλειψης προετοιμασίας. Άλλωστε όλες αυτές οι εκδρομές είναι απείρως καλύτερες με καλή παρέα.
7. Ανάψτε τη φωτιά σας με προσοχή.
Στο χειμερινό camping η φωτιά είναι απαραίτητη για να ζεσταθεί κανείς αλλά και να φτιάξει ένα ζεστό ρόφημα ή να μαγειρέψει. Ανάψτε τη φωτιά σας με προσοχή, σύμφωνα με τις αρχές του σωστού πεζοπόρου και θυμηθείτε ότι μετά από σας θα έρθουν κι άλλοι για να απολαύσουν τη φύση, πιθανότατα στο ίδιο ακριβώς σημείο που καθίσατε κι εσείς. Φροντίστε να είναι προστατευμένη από τον αέρα και αν είναι δυνατόν ανάψτε τη σε σημείο που άναψαν και οι προηγούμενοι από εσάς.
8. Κάντε τα φερμουάρ να ανοίγουν πιο εύκολα.
Πολλά φερμουάρ ανοίγουν δύσκολα όταν φοράει κανείς γάντια. Σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες επίσης, το μέταλλο του φερμουάρ συστέλλεται, μπορεί να μπλοκάρει και γενικά ανοίγει πιο δύσκολα. Προσαρμόστε λίγο σκοινί ή ένα κρίκο σε κάθε φερμουάρ ή προσθέστε ένα κορδόνι επέκτασης ώστε να ανοίγουν πιο εύκολα. Ψεκάστε τα φερμουάρ και με λίγο λιπαντικό Ballistol ή με το ειδικό λιπαντικό της Gear Aid για να ανοίγουν χωρίς κόπο.
9. Το κινητό σας ή η φωτογραφική σας σταμάτησε να λειτουργεί;
Όλες οι ηλεκτρονικές συσκευές με μπαταρίες μπορεί να σταματήσουν να δουλεύουν σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Ειδικά οι παλιότερες μπαταρίες NiMh και οι αλκαλικές παρουσιάζουν μεγαλύτερη ευαισθησία στο κρύο. Ο λόγος είναι ότι σε χαμηλές θερμοκρασίες η κίνηση των ιόντων μέσα στη μπαταρία (η μεταφορά ρεύματος δηλαδή) γίνεται πιο δύσκολη. Βάλτε το κινητό ή το GPS σας εσωτερικά στο μπουφάν σας ώστε να ζεσταθεί λίγο και να ξαναλειτουργήσει. Οι πιο σύγχρονες μπαταρίες (ιόντων λιθίου) αποδίδουν καλύτερα σε χαμηλές θερμοκρασίες.
10. Αφαιρέστε ρουχισμό πριν αρχίσετε να ιδρώνετε.
Μην περιμένετε να ζεσταθείτε και να ιδρώσετε για να βγάλετε το μπουφάν σας. Ανοίξτε το φερμουάρ ή αφαιρέστε το μπουφάν σας, βγάλτε το fleece ή ότι άλλο φοράτε, πριν αρχίσετε να ιδρώνετε. Αν ο ιδρώτας αρχίζει και "ποτίζει" τα ρούχα σας (ακόμα και τα συνθετικά) θα κρυώσετε πολύ τη στιγμή που θα σταματήσετε.
11. Έχετε μαζί σας αλυσίδες χιονιού παπουτσιών.
Οι αλυσίδες χιονιού είναι ελαφριές, μπαίνουν εύκολα σε όλα τα ορειβατικά παπούτσια και θα περπατήσετε με ασφάλεια σε παγωμένο έδαφος και στο χιόνι.
12. Μην αφήνετε πράγματα έξω από τη σκηνή camping.
Αν έχετε κατασκηνώσει σε υψόμετρο και η πιθανότητα χιονόπτωσης ή κακοκαιρίας είναι μεγάλη, θα δυσκολευτείτε πολύ να βρείτε τα πράγματά σας αν τα ξεχάσετε έξω από τη σκηνή. Κατσαρολικά, πιρούνια, κουτάλια κ.λπ θα χαθούν κάτω από το χιόνι ή μπορεί να παρασυρθούν από τη βροχή και δε θα μπορείτε να τα βρείτε εύκολα. Μαζέψτε τα στον προθάλαμο της σκηνής, κατά προτίμηση όσο υπάρχει ακόμα φως.
13. Μείνετε ενυδατωμένοι.
Μην ξεχνάτε να πίνετε νερό. Παρόλο που ο καιρός είναι κρύος και νομίζετε ότι δεν διψάτε, το σώμα σας χρειάζεται αρκετό νερό για την καλή λειτουργία του και τη διατήρηση της σωστής θερμοκρασίας. Αν αρχίσετε να κρυώνετε ή να κουράζεστε είναι πιθανό να οφείλεται (και) σε έλλειψη νερού.
14. Έχετε μαζί σας κερί, σπίρτα και σπινθηριστή.
Παρόλο που γενικά οι φακοί LED είναι τέλειοι για το φωτισμό στο camping, υπάρχει πιθανότητα να χαλάσουν ή να σταματήσουν να λειτουργούν αν η θερμοκρασία πέσει πολύ. Ένα κερί μπορεί να σώσει την κατάσταση γιατί προσφέρει φως και ζέστη. Τα σπίρτα και ο σπινθηριστής είναι επίσης απαραίτητα για να μπορείτε να ανάψετε φωτιά κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Αυτό θα σας βοηθήσει να μαγειρέψετε αλλά και να ζεσταθείτε αν τα πράγματα ζορίσουν.
15. Έχετε μαζί σας μια κουβέρτα επιβίωσης ή ένα bivy.
Η κουβέρτα επιβίωσης λειτουργεί όπως ακριβώς όταν σκεπάζετε ένα ζεστό πιάτο φαγητό με αλουμινόχαρτο: βοηθάει να διατηρηθεί η θερμοκρασία του φαγητού περισσότερη ώρα. Χρησιμοποιήστε την κουβέρτα επιβίωσης σε περιπτώσεις υποθερμίας ή όταν κρυώνετε το βράδυ και ο υπνόσακος δεν είναι αρκετός. Σε περίπτωση ατυχήματος επίσης, τυλίξτε τον τραυματία με μια κουβέρτα επιβίωσης για να μείνει ζεστός μέχρι να μπορεί να μετακινηθεί με ασφάλεια. Χρησιμοποιήστε επίσης ένα bivy για να αυξήσετε τη θερμική απόδοση του υπνόσακού σας, για παράδειγμα μετατρέψτε έναν λεπτό καλοκαιρινό υπνόσακο σε φθινοπωρινό.
16. Περάστε με κερί τα ορειβατικά μποτάκια σας.
Ακόμα και αν τα μποτάκια σας έχουν μεμβράνη Gore-Tex ή κάποια άλλη τεχνική μεμβράνη, το εξωτερικό δέρμα ή ύφασμα απορροφάει λίγο νερό το οποίο "ποτίζει" το παπούτσι. Μπορεί να μην μπει νερό εσωτερικά στο παπούτσι, αλλά το νερό εξωτερικά μπορεί να παγώσει και να μειώσει κι άλλο την θερμοκρασία γύρω από το πόδι σας. Πριν ξεκινήσετε την εκδρομή σας, περάστε τα παπούτσια σας με κερί ή κάποιο άλλο αδιαβροχοποιητικό για να δημιουργήσετε την απαραίτητη υδροφοβία στο παπούτσι που εμποδίζει το νερό να "ποτίσει" τα παπούτσια σας.
17. Χρησιμοποιήστε γκέτες ορειβασίας.
Απαραίτητο αξεσουάρ για όσους σκοπεύουν να πεζοπορήσουν στο χιόνι. Κρατάει το νερό έξω από τα παπούτσια και τα πόδια σας παραμένουν στεγνά και ζεστά. Προστατεύει επίσης το ρουχισμό από αγκάθια, βρεγμένους θάμνους κ.λπ.
18. Έχετε μαζί σας 2-3 φίλτρα καφέ.
Θα χρησιμεύσουν αν ξεμείνετε από νερό και θέλετε να λιώσετε χιόνι και να το φιλτράρετε από σκόνη, χώματα, φύλλα κ.λπ. Είναι πολύ ελαφριά και δεν επιβαρύνουν τον εξοπλισμό σας.
19. Έχετε μαζί σας 10-15 m σκοινί paracord.
Η αντοχή του σκοινιού αυτού είναι πασίγνωστη. Το paracord Τύπου ΙΙΙ έχει όριο θραύσης 250 kg περίπου. Έχετε μαζί σας λίγο paracord για να στηρίξετε καλύτερα τη σκηνή σας αν φυσάει, να δέσετε κάτι στο σακίδιο σας, να επισκευάσετε κάτι, να μεταφέρετε ή να ανυψώσετε εξοπλισμό κ.λπ. Οι χρήσεις του άπειρες.
20. Προστατέψτε τα άκρα σας.
Ένα παλιό ορειβατικό ρητό λέει: "Αν κρυώνουν τα πόδια σου, φόρα σκούφο!". Φορέστε ένα ζεστό σκουφί fleece για να μειώσετε τις απώλειες θερμότητας, καθώς και γάντια και ζεστές κάλτσες. Προτιμήστε συνθετικά, διαπνέοντα υφάσματα που δεν συγκρατούν την υγρασία και στεγνώνουν γρήγορα. Το μαλλί Merino είναι εξαιρετικό συστατικό για τέτοιες περιπτώσεις. Πολύ πρακτικές είναι επίσης και οι μπαντάνες λαιμού (μαντήλια λαιμού, λαιμουδιέρες) τα οποία καλύπτουν και ζεσταίνουν το λαιμό που συνήθως είναι εκτεθειμένος στο κρύο.
21. Μην πλησιάζετε σε φρεσκοχιονισμένες πλαγιές με κλίση 30-45°.
Οι πλαγιές αυτές είναι οι πιο επικίνδυνες για τη δημιουργία χιονοστιβάδας. Οι πλαγιές με κλίση λιγότερη από 30° μοίρες σπάνια δημιουργούν χιονοστιβάδες ενώ οι πιο απότομες (με κλίση μεγαλύτερη από 45-50° μοίρες) σπάνια συσσωρεύουν τον απαραίτητο όγκο χιονιού που απαιτείται για τη δημιουργία χιονοστιβάδας. Έτσι, είναι η ενδιάμεση κλίση που παράγει τις περισσότερες από τις χιονοστιβάδες. Το κακό είναι ότι όλες σχεδόν οι πίστες σκι, σνόουμπορντ ή snowmobile είναι συνήθως γύρω στις 35 μοίρες, που είναι και η πιο συνηθισμένη κλίση για την παραγωγή χιονοστιβάδων.
22. Τινάξτε τον υπνόσακο πριν τον χρησιμοποιήσετε.
Τινάξτε το υπνόσακο πριν κοιμηθείτε για να τον "αφρατέψετε" ώστε να αποκτήσει τη μέγιστη θερμική του απόδοση. Οι μικροί θύλακες αέρα που δημιουργούνται λειτουργούν μονωτικά και ο υπνόσακος αποδίδει καλύτερα. Θυμηθείτε να το κάνετε μόλις τον βγάλετε από τη θήκη του και λίγο πριν πέσετε για ύπνο.
23. Προστατέψετε τα ευαίσθητα από το νερό.
Βάλτε όλα τα αντικείμενα που δεν πρέπει να βραχούν σε έναν μικρό αδιάβροχο σάκο τον οποίο θα έχετε μέσα στο σακίδιό σας. Τα αντικείμενα αυτά είναι συνήθως έγγραφα, κάρτες, λεφτά και ηλεκτρονικές συσκευές. Στο βουνό μπορεί να ξεκινήσει μια δυνατή μπόρα από το πουθενά και να σας μουσκέψει τα πράγματα, επομένως φροντίστε να έχετε προετοιμαστεί κατάλληλα.
24. Απομακρύνετε όλον το εξοπλισμό σας από τα τοιχώματα της σκηνής.
Το βράδυ δημιουργούνται υδρατμοί στα τοιχώματα της σκηνής, οι οποίοι σιγά σιγά τρέχουν προς το δάπεδο της σκηνής. Αν αφήσετε ρούχα και πράγματα δίπλα στα τοιχώματα, θα τα βρείτε βρεγμένα το πρωί. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται συμπύκνωση και μπορεί να σας καταστρέψει την εκδρομή αν δεν το προσέξετε.
25. Αφήστε τους εξαερισμούς της σκηνής ανοικτούς.
Αφήστε τους εξαερισμούς ανοικτούς όσο κρύο και να κάνει. Είναι ο μόνος τρόπος για να μειώσετε το φαινόμενο της συμπύκνωσης και να βρείτε τον εξοπλισμό σας στεγνό το πρωί. Η λίγη υψηλότερη θερμοκρασία που θα κερδίζατε με κλειστούς τους εξαερισμούς, δεν αξίζει να βρείτε τον εξοπλισμό σας μούσκεμα το πρωί. Ο μόνος λόγος να κλείσετε τους εξαερισμούς είναι σε περίπτωση βροχής όπου με τον άνεμο μπορεί να μπουν σταγόνες μέσα στη σκηνή.
26. Χρησιμοποιήστε ένα αυτοφούσκωτο υπόστρωμα.
Προτιμήστε ένα αυτοφούσκωτο υπόστρωμα με τουλάχιστον 3,5 cm πάχος για να προστατευτείτε από το κρύο έδαφος. Θυμηθείτε ότι όσο καλό υπνόσακο και να έχετε, αν δεν έχετε ένα αξιοπρεπές υπόστρωμα, θα κρυώνετε. Αυτό συμβαίνει γιατί η χαμηλή θερμοκρασία του παγωμένου εδάφους μεταφέρεται στο σώμα σας. Ενισχύστε τη μόνωση από το παγωμένο έδαφος με ξερές πευκοβελόνες ή φύλλα.
27. Κάντε μερικές ασκήσεις πριν πέσετε για ύπνο.
Λίγα πους-απς και κοιλιακοί θα ζεστάνουν τους μύες σας και θα αυξήσουν την παραγωγή θερμότητας στο σώμα σας. Έτσι θα ζεσταθείτε γρηγορότερα μόλις μπείτε στον υπνόσακο. Μην το παρακάνετε και ιδρώσετε γιατί θα έχετε αντίθετα αποτελέσματα.
28. Στήστε τη σκηνή σας με σωστό προσανατολισμό.
Για να εκμεταλλευτείτε όσο το δυνατόν περισσότερο τις ζεστές ακτίνες του ήλιου, στήστε τη σκηνή σας με νότιο προσανατολισμό. Έτσι θα αξιοποιήσετε στο μέγιστο την πολύτιμη ηλιοφάνεια του χειμώνα. Αποφύγετε να στήσετε τη σκηνή σε κάποιο χαμηλό σημείο χαράδρας γιατί ο κρύος αέρας έχει την τάση να κατεβαίνει χαμηλά. Προτιμήστε υψηλότερα μέρη προστατευμένα όμως από τον άνεμο.
29. Τρώτε συχνά μικρά γεύματα.
Προτιμήστε να τροφοδοτείτε τον οργανισμό σας συχνά με μικρές ποσότητες φαγητού υψηλής ενέργειας (υδατάνθρακες & πρωτεΐνες) παρά να τρώτε μια μεγάλη ποσότητα φαγητού, 1-2 φορές την ημέρα. Ο οργανισμός εξαντλείται με τη συνεχή δραστηριότητα και την προσπάθειά του να παραμείνει ζεστός σε χαμηλές θερμοκρασίες. Για αυτό είναι καλύτερα να τον κρατάτε συνεχώς "με καύσιμο" παρά να τον υπερ-τροφοδοτείτε 1-2 φορές την ημέρα.
