Είστε έτοιμοι να περάσετε ένα βράδυ κάτω από τον έναστρο ουρανό, να κάνετε μια αυτόνομη διάσχιση; Έχετε τη σκηνή σας και τον υπνόσακο μήπως όμως ξεχνάτε κάτι; Μα φυσικά το υπόστρωμα. Για να καταλάβει κάποιος πόσο σημαντικό είναι ένα καλό κάριματ δεν έχει παρά να περάσει ένα βράδυ χωρίς αυτό ή με ένα κακής ποιότητας. Ο ρόλος τους είναι διπλός προσφέρει άνεση αλλά και μόνωση από το κρύο έδαφος.

Είδη υποστρώματος

1. Clossed cell υπόστρωμα

Είναι ο βασικός τύπος υποστρώματος και είναι φτιαγμένο από αφρώδες υλικό το οποίο μέσα του έχει κλεισμένες κυψελίδες αέρα. 

+ είναι ελαφρύ οικονομικό, ανθεκτικό και προσφέρει σταθερή μόνωση κάτω από όλες τις συνθήκες. Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για τρυπήματα, μπορείτε να το βάλετε ακόμα και πάνω σε πευκοβελόνες. Είναι το μοναδικό είδος υποστρώματος που μπορείτε να κουβαλήσετε στο εξωτερικό του σακιδίου χωρίς να αγχώνεστε πως θα σκιστεί. Επιπλέον μπορείτε να το βάλετε κάτω από άλλα είδη υποστρώματος για να αποφύγετε τρυπήματα και να αυξήσετε τη μόνωση.

- δεν είναι και το πιο άνετο υπόστρωμα του κόσμου (το πάχος τους είναι περίπου 1,5 εκατοστό). Είναι αρκετά σκληρό και ογκώδες.

 Είναι ιδανικό για όσους δεν έχουνε μεγάλη οικονομική άνεση και η ανθεκτικότητά είναι προτεραιότητα σε σχέση με την άνεση.

2. Φουσκωτό κάριματ

Τα φουσκωτά υποστρώματα εξυπηρετούν πολλές διαφορετικές ανάγκες. Υπάρχουν διάφορα είδη, από ελαφριά ιδανικά για κουβάλημα μερών μέχρι βαριά και χοντρά που είναι ιδανικά αν έχετε το αμάξι δίπλα στη σκηνή σας. Τα περισσότερα διαθέτουν μόνωση αλλά και ανακλαστικά υλικά τα οποία αυξάνουν τη ζέστη. Πολλά έχουν εναλλακτικές μεθόδους φουσκώματος ώστε να μην εξαντλήσετε τα πνευμόνια σας. Το πάχος τους κυμαίνεται από 6 μέχρι 7,5 εκατοστά.

+ είναι ιδιαίτερα άνετα και ελαφριά ενώ ταυτόχρονα πιάνουν λίγο χώρο. Μπορείτε να προσαρμόσετε τη σκληρότητα στα μέτρα σας απλά αφαιρώντας ή προσθέτοντας λίγο αέρα. Τα σχέδια και οι χρήσεις τους ποικίλουν για αυτό διαλέξτε ένα που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες σας.

- όσο πιο ελαφριά είναι και όσο λιγότερο χώρο πιάνουν τόσο πιο ακριβά είναι. Μπορούν να σκιστούν ή να τρυπήσουν εύκολα όμως με το κατάλληλο κιτ μπορείτε να τα επισκευάσετε.

Πολλές φορές μπορεί να νιώθετε πως το υπόστρωμα χάνει αέρα κάτι που συμβαίνει λόγω των αυξομειώσεων στην εξωτερική θερμοκρασία. Επίσης κατά τη διάρκεια του φουσκώματος με το στόμα πρέπει να προσέχετε ώστε να μην παγιδευτεί υγρασία στο εσωτερικό του γιατί αναπτύσσονται βακτήρια ή μούχλα. Για αυτό καλό είναι να χρησιμοποιείται μια τρόμπα και να το αποθηκεύετε με ανοιχτές βαλβίδες.

Είναι ιδανικό για όσους κατασκηνώνουν δίπλα στο αμάξι τους και θέλουν έναν άνετο ύπνο μια κρύα βραδιά.  

3. Αυτοφούσκωτο υπόστρωμα

Τα αυτοφούσκωτα υποστρώματα προσφέρουν έναν συνδυασμό από μόνωση τύπου open cell και αέρα. Καθώς ανοίγεται τη βαλβίδα το αφρώδες υλικό που υπάρχει στο εσωτερικό διαστέλλεται αυτόματα. Υπάρχουν διάφορα είδη αυτοφούσκωτων υποστρωμάτων ανάλογα με τη χρήση για την οποία τα θέλετε. Έτσι υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία σε μεγέθη, βάρος, τιμές και ζέστη που προσφέρουν.

+ είναι άνετα και συμπιέζονται αρκετά, προσφέρουν άριστη μόνωση και μπορείτε να προσαρμόσετε τη σκληρότητα αφήνοντας ή προσθέτοντας αέρα. Είναι πιο ανθεκτικά από τα φουσκωτά.

- είναι πιο βαριά και πιο ακριβά από τα απλά closed cell υποστρώματα. Μπορούν να σκιστούν ή να τρυπήσουν, αν και δεν είναι δύσκολο να τo επισκευάσετε διαθέτοντας το κατάλληλο κιτ.

Ιδανικά για όσους κάνουν πολυήμερες διασχίσεις και βάζουν την ανθεκτικότητα πάνω από την άνεση.

Σχήμα και μέγεθος υποστρώματος

Τα υποστρώματα θα τα βρούμε σε διάφορα μεγέθη και θα επιλέξουμε το σωστό ανάλογα με τις ανάγκες μας. Η μέτρηση είναι σε εκατοστά οπότε πολύ εύκολα μπορούμε να υπολογίσουμε το μέγεθος που χρειαζόμαστε. Το σωστό είναι να διαλέξουμε ένα κάριματ που είναι μερικά εκατοστά πιο μακρύ από το ύψος μας ώστε να μην προεξέχουν τα πόδια σας. Το πιο συνηθισμένο μέγεθος είναι 181x51 εκατοστά. Όμως μιας και δεν είμαστε όλοι ίδιοι υπάρχουν και οι παρακάτω επιλογές:


  • σχήμα μούμιας: σε αντίθεση με τα κλασσικά ορθογώνια υποστρώματα αυτά στενεύουν προς το μέρος των ποδιών μειώνοντας το βάρος και τον όγκο. Ιδανικά για όσους δεν θέλουν να κουβαλήσουν ούτε ένα γραμμάριο παραπάνω.
  • κοντά: ιδανικά για παιδιά ή άτομα με χαμηλό ύψος που δεν θέλουν να κουβαλήσουν κάτι το οποίο δεν θα χρησιμοποιήσουν. Συνήθως θα τα βρούμε σε μήκος 120 - 150 εκατοστά.
  • μακριά: για όσους είναι ψηλοί ή θέλουν επιπλέον άνεση, περίπου 190+ εκατοστά.
  • φαρδιά: η τέλεια επιλογή για όσους στριφογυρνάνε στον ύπνο τους, περίπου 63 εκατοστά πλάτος.
  • 2 ατόμων: για τους ρομαντικούς και για ζευγάρια. Είναι πιο ελαφριά και πιάνουν λιγότερο χώρο από ότι 2 ξεχωριστά κάριματ ενώ ανάμεσα τους δεν υπάρχει κενό!
  • γυναικείο: λίγο πιο κοντό από το κλασσικό υπόστρωμα και με περισσότερο μονωτικό υλικό στον κορμό και τα πόδια. Καλή επιλογή για όλους τους κρυουλιάριδες.

Πάχος υποστρώματος

Το πάχος του υποστρώματος κυμαίνεται από 1,5 εκατοστό μέχρι 11 εκ. Φυσικά όσο πιο παχύ είναι το κάριματ τόσο πιο άνετος ο ύπνος, ταυτόχρονα όμως αυξάνεται το βάρος και ο όγκος. 

Βάρος και τελικός όγκος

Το βάρος και ο τελικός όγκος έχει μικρή σημασία αν το αμάξι βρίσκεται δίπλα ή κοντά στη σκηνή σας όμως καθώς η απόσταση από το αυτοκίνητο αυξάνεται κάθε επιπλέον γραμμάριο παίζει το δικό του ρόλο. Έτσι αν πρόκειται να κουβαλήσετε για ώρες ή μέρες το υπόστρωμά σας τότε θα πρέπει να επιλέξετε σοφά ένα ελαφρύ υπόστρωμα με όγκο τέτοιον ώστε να χωράει στο σακίδιό σας. Αν επιλέξετε ένα closed cell υπόστρωμα, μπορείτε πάντα να το αποθηκεύσετε εξωτερικά του σακιδίου.

Μόνωση και τιμή R (R-value)

Ίσως το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του υποστρώματος είναι η μόνωση που προσφέρει. Ο αέρας που βρίσκεται μέσα σε αυτόν θερμαίνεται από τη θερμότητα που εκπέμπει το σώμα μας και με τον τρόπο αυτό μας μονώνει από το κρύο έδαφος. Κάποια υποστρώματα έχουν ένα ειδικό ανακλαστικό υλικό το οποίο κατευθύνει τη θερμότητα πάλι πίσω στο σώμα μας αντί να τη μεταφέρει στο έδαφος. Αν χρησιμοποιείτε τον υπνόσακο χωρίς υπόστρωμα τότε σίγουρα η βραδιά σας δεν θα είναι μόνο λιγότερο άνετη αλλά και πιο κρύα. 


Η μόνωση του υποστρώματος μετράται με την τιμή R η οποία δείχνει την ικανότητα του υποστρώματος να αντισταθεί στη ροή θερμότητας μέσα από αυτό. Οι τιμή του κυμαίνεται από 0,5 μέχρι 6. Τα βασικά στοιχεία που πρέπει να ξέρετε είναι:

  • Όσο μεγαλύτερο είναι το R τόσο μεγαλύτερη η αντίσταση άρα και η μόνωση.
  • Η κλίμακα είναι απλή. Ένα υπόστρωμα με R 2 παρέχει τη διπλάσια μόνωση από ένα με R 1.
  • Για να υπολογίσετε τη συνολική μόνωση από δύο υποστρώματα που τα έχετε βάλει το ένα πάνω στο άλλο απλά προσθέτετε την τιμή R που έχει το καθένα ξεχωριστά.

Άλλα χαρακτηριστικά

  • Θήκη υποστρώματος: πολλοί υπνόσακοι έχουν μια ειδική θήκη στην οποία μπαίνει το υπόστρωμα ώστε να μην μετακινείται κατά τη διάρκεια του ύπνου. Επιλέξτε ένα υπόστρωμα που να είναι συμβατό με τον υπνόσακό σας.
  • Τρόμπες χειρός: Αν δεν θέλετε να φουσκώνετε το υπόστρωμα με το στόμα διαλέξτε ένα που έχει ενσωματωμένη τρόμπα ή αγοράστε μια μικρή και ελαφριά τρόμπα.
  • Κιτ επισκευής: Αν έχετε ένα φουσκωτό υπόστρωμα είναι καλό να έχετε ένα κιτ επισκευής σε περίπτωση που αυτό τρυπήσει.

Συντήρηση του υποστρώματος

Αφού επιστρέψετε σπίτι περάστε το υπόστρωμα με ένα βρεγμένο πανί και αφήστε το να στεγνώσει καλά. Αν το υπόστρωμά σας είναι φουσκωτό αποθηκεύστε το πάντα ανοιχτό και με τη βαλβίδα αέρα ανοιχτή.